WHOIS چیست؟

درباره WHOIS

WHOIS را با حروف بزرگ می‌نویسند؛ با این وجود WHOIS سرواژه نیست. در واقع WHOIS که آن را در فارسی به صورت هویز، هوئیز، هوییز یا هوایز نیز می‌نویسند، سیستمی است که سوال می‌پرسد: چه کسی مسئول یا مالک فلان دامنه یا آدرس IP است؟

 WHOIS چیست؟

هر ساله میلیون‌ها نفر، کسب و کار، سازمان و یا دولت دامنه‌هایی را برای خود ثبت می‌کنند. هر کدام از آن‌ها لازم است اطلاعات تماس و شناسایی خود را ارائه دهند که معمولاً شامل: نام، آدرس، ایمیل، شماره تلفن، اطلاعات تماس رابط فنی یا مدیریتی باشد. به این اطلاعات عمدتاً WHOIS Data گفته می‌شود. اما سرویس WHOIS تنها یک سرویس واحد در اختیار یک دیتابیس مرکزی نیست. یعنی اینکه اطلاعات WHOIS توسط نهادهای مستقلی مدیریت می‌شود که آن‌ها را با نام رجیسترار یا رجیستری می‌شناسند. هر نهادی که بخواهد رجیسترار شود لازم است توسط ICANN، سیاستگذار نام دامنه در جهان، اعتبارسنجی شود. به صورت مشابه رجیستری‌ها هم اعتبارسنجی شده و دارای قرارداد با ICANN هستند تا بتوانند دامنه با پسوندهای مختلف مثل .com یا .top را ثبت کنند.

 WHOIS دامنه چیست؟

به طور کلی WHOIS در خصوص دامنه سرویسی است که اطلاعات پایه در مورد آن دامنه به ما ارائه می‌دهد مثل اطلاعات تماس مالک دامنه، آزاد یا عدم آزاد بودن دامنه برای ثبت و شرکتی که دامنه نزد آن‌ها به ثبت رسیده است یعنی رجیسترار. WHOIS همچنین اطلاعاتی در مورد تاریخ ثبت و انقضای دامنه و DNSهای تنظیم شده بر روی آن را نمایش می‌دهد. مقرراتی که ICANN تنظیم کرده تمامی ثبت‌کنندگان دامنه را ملزم می‌کند تا اطلاعات تماس خود را به صورت صحیح وارد کرده و آن‌ها را بروز نگه دارند تا از تقلب و جعل هویت جلوگیری به عمل آید.

به همین دلیل است که شرکت‌های ثبت‌کننده‌ی دامنه یعنی Registrarها این امکان را به مشتریان خود می‌دهند تا اطلاعات تماس دامنه‌ی خود را مستقیماً از داخل اکانتشان تغییر دهند. البته بروزرسانی و اعمال تغییر اطلاعات تماس که به آن اطلاعات WHOIS گفته می‌شود ممکن است تا 24 ساعت بطول بیانجامد.

 
تاریخچه WHOIS

ردپای WHOIS به سال 1982 بر می‌گردد. یعنی زمانی که کارگروه مهندسی اینترنت (IETF) پروتکلی را برای کاربران آرپانت تعیین نمودند. کارگروه مهندسی اینترنت سازمانی است که استانداردهای اینترنت را ایجاد کرده و بهبود می‌بخشد. در ابتدا اطلاعات تماس آن کاربران به صورت ساده لیست می‌شد و تمامی اعضای آرپانت می‌توانستند اطلاعات تماس یکدیگر را مشاهده کنند. زمانی که اینترنت رشد پیدا کرد و جهانی شد، اطلاعات WHOIS تبدیل به یک نیاز شد مخصوصا برای سهامداران مثل رجیسترارها و عوامل اجرای قانون، مالکان فکری و نام‌های تجاری، اشخاص حقیقی و حقوقی. اما پروتکلی یا مجموعه قوانینی که در خصوص WHOIS ایجاد شد، به همان صورت بر اساس استانداردهای کارگروه مهندسی اینترنت ماند. یعنی در سال 1988 که ICANN تاسیس شد، از همان پروتکل‌های موجود برای WHOIS استفاده کرد.

البته سیاست اتخاذ شده در خصوص اطلاعات WHOIS تا حدی در حال تغییر است و دلیل آن نسل جدید ارتباطات، پسوندهای دامنه و نیازها و نگرانی‌هایی است که اخیراً ایجاد شده است. شروع این تغییرات از سال 2012 انجام و از سال 2015 تا کنون تغییرات بنادین خوبی در حال انجام است. در صورت تمایل به مطالعه و اطلاع از تغییرات جدید، به وبسایت ICANN WHOIS مراجعه نمایید.

 بهترین وبسایت‌های WHOIS کدامند؟

برای مشاهده اطلاعات هویز دامنه، وبسایت‌ها و نرم‌افزارهای مختلفی وجود دارند. شاید بهترین وبسایت برای بدست آوردن اطلاعات دامنه، وبسایت رجیستری یا ثبت کننده‌ی آن پسوند دامنه باشد. اما پیدا کردن آدرس تمامی وبسایت‌های ثبت‌کننده پسوندهای مختلف کاری دشوار و وقت‌گیر است. از طرفی دیگر بسیاری از این وبسایت‌ها ابزار مشاهده اطلاعات WHOIS را ندارند. به همین دلیل جهت سهولت کار، ما این آدرس‌ها را برای مشاهده‌ی WHOIS دامنه‌ها به شما پیشنهاد می‌کنیم:

مشاهده WHOIS دامنه‌های ملی: http://whois.nic.ir/

مشاهده DNS دامنه‌های ملی: http://whois.nic.ir/Query_DNS_Server

مشاهده WHOIS دامنه‌های بین‌المللی:

https://whois.icann.org/en

https://www.whois.com/whois/

http://www.whois.sc/

https://who.is/

https://www.whoisping.com/

مشاهده DNS دامنه‌های بین‌المللی:  https://intodns.com/

 WHOIS Privacy

WHOIS Privacy باعث می‌شود اطلاعات شخصی شما از دید عموم مخفی بماند. یعنی همانطور که گفته شد، اطلاعات کاربر مانند آدرس محل سکونت یا کار، شماره تماس، آدرس ایمیل و سایر اطلاعات شخصی دیگر از طریق WHOIS نمایش داده می‌شود حال آنکه ممکن است شما مایل به فاش شدن آن نباشید.

WHOIS Privacy نام‌های متعدد دیگری نیز دارد مانند:

- WHOIS Protection

 - WHOIS Guard

- Privacy Protection

- ID Protection

- Domain Privacy

 در واقع با استفاده از WHOIS Privacy اطلاعات دامنه مخفی‌سازی می‌شود و این مورد می‌تواند دو مزیت مهم برای شما به ارمغان آورد:

1- محافظت از هویت فردی

2- جلوگیری از دریافت ایمیل، تماس و اس‌ام‌اس تبلیغاتی